Wednesday 29 April 2009

ग्राण्ड डिजाईन

करिब ४ बर्ष अगाडि निर्मलमणी अधिकारीद्वारा सम्पादित एउटा पुरानो (नाम याद छैन ) पत्रीका पढ्न पाएको जसमा लेखिएको थियो - क्रेग फुलर नाम गरेको अमेरिकाको पि आर कम्पनी सन्चालक नेपाल आएका थिए । उनी ठुला ठुला राजनीतिक उतार चढावको डिजाइन गर्ने गर्छन् , पैसा लिएर । यहाँ सम्म कि पहिलो पटक इराक युद्धको लागि जनमत उनैले सिर्जना गरेका थिए । उनले नेपालको राजतन्त्र ढाल्नको लागी कुनै बिदेशी शक्ती केन्द्रसँग पैसा लिएर नेपालको भु राजनीतिको राम्रो अध्ययन गरेर गएका रहेछन । राजतन्त्र ढालेपछी नेपालमा उत्पन्न हुन सक्ने जातिय नारालाई आफ्नो अनुकुल बनाएर तराइ टुक्राउने अथवा तराइलाई सुरोतको एक्काको रुपमा प्रयोग गरेर नेपाललाई सधैं आफ्नो बसमा पार्न यो षड्यन्त्र गरिएको देखिन्छ ।
जब यो लेखियो । त्यो बेला यो कुरा विश्वाशनिय देखिएन तर अहिले आएर क्रमश सबै कुरा मिल्दै आएका छन । अफ्सोचको कुरा षड्यन्त्रको डिजाइन उनले गरे पनि षड्यन्त्रमा भागीदारहरुलाई आफु प्रयोग भएको हु भन्ने पत्तो हुँदैन । सबैले आफ्नो काम गरेक हुँ, आफ्नो बिबेक प्रयोग गरेको हुँ जस्तो लाग्छ तर फाईदा अरुकै लागि जान्छ । जस्तै यि घटना हेरौ :

1." नेपाल क्यान नट बि दिफिटेड बाइ बुलेट बट ब्यालेट " - इन्दिरा गान्धी (यसबाट प्रष्ट हुन्छ नेपाल प्रती भारतिय बिस्तारबादीको दृष्‍टिकोण कस्तो छ ? )

2.नेपालको हरेक जसो निर्वाचित सरकारलाई भारतले नागरिकता बिधेयक पारीत गर्न जोड दिनु ।

3.नेपालको राष्ट्रियता एउटा स्थायी संस्था 'राजतन्त्र'को नेत्रित्वमा चल्नु । त्यो संस्थाको झुकाव सधैं चीन तिर बढी देखिनु । सेना जस्तो शक्तिशाली अङ्ग समेत राजसंस्थाको मातहतमा रहनु । जुन भारतको लागि सदै चिन्ताको बिषय हो ।

4.बिरेन्द्र बोआओ सम्मेलनमा चिनियाहरुसँगको सहमतीमा राजनीतिक कदम चाल्न खोज्दा हतियार बहाना वा प्रेमिकाको बहानाको रुप दिएर राजदरबार हत्याकाण्ड हुनु । हत्याकाण्ड प्रती काङ्रेस मौन बस्नु, बिद्रोही माओवादीले प्रष्ट बिदेशी शक्तिकेन्द्रको षड्यन्त्र देख्नु ।

5.हत्याकाण्ड माइला काका , पागल प्रेमी वा काकाको छोरा वा अरु जसले गरे पनि एक्लैले पक्कै आटेका थिएनन । पछाडिबाट धाप मार्ने अरु पनि छन ।

6.हत्याकाण्डपछी राजतन्त्र प्रती बलियो जनसमर्थन गुम्यो तर पनि फाल्ने स्थिती थिएन । माघ १९ को कदम अघी राजा ज्ञानेन्द्र भारत जान लागेका थिए तर कारणबश भारतको पुर्ब प्रमको मृत्‍युको कारण स्थगित गरे । उनी किन जादै थिए ? र लगतै किन कदम चाले ? राजाले आफ्नै बिबेकमा मात्र कदम चालेका त पक्कै होइनन किन भने उनलाई राम्रोसँग थाहा छ कि नेपालमा नुन सम्म त्यहीबाट ल्याउनु पर्छ ।

7.दिल्लीले १२ बुदे समाझ्दारीको बातावरण निर्माण गरिदियो । केही नेता भन्छन त्यो समझदारीको सर्तको रुपमा दिल्लीबाट एउटा प्रस्तव आएको थियो भनेर । त्यो के थियो ? कतै नागरिकता बिधेयक त थिएन ?

8.लगतै जनआन्दोलन-२ भयो त्यही समझदारीमा टेकेर, प्रतिनिधि सभा पुनर्स्थापित भयो । नागरिकता बिधेयक पारीत भयो अनी मकै भटमास जस्तै गरी नागरिकता बांढियो ।

9.नागरिकअता बितरण लगतै तराइ आन्दोलन हुनु । भलाई तराईमा शोषित पीडित गरीब नेपालीको बाक्लो उपस्थिती छ तर उनीहरुको जिबन स्तर सुधार हुने नाउमा झन्डै ४० प्रतिशत समानुपातिक उम्मेद्बारीको माग गरियो । यसले ति शोषित पीडित तराईबासी नेपालीको मागलाई सम्बोधन गर्‍यो कि ति पहिलै देखी शोषण गरीरहेका सामन्तीलाई स्थापित गर्‍यो ?

10.त्यत्रो समानुपातिक लिएपछी संबिधान सभामा माग गरियो 'धोती र टोपीको आधारमा सघियता' वा त्यो पनि नभए ' तराईमा हिन्दी भाषा नेपाली नेपाली बिचको चल्तीको भाषा हो तसर्थ भाषाको आधारमा समग्र मधेस एक प्रदेश । ' त्यो पनि आत्मनिर्णयको अधिकार सहित्को सघियता । किन चाहियो आत्मनिर्णय ? तराई र मधेशको समस्या गरीबी र अशिक्षा होइन र ? अनी यसलाई आत्मनिर्णयको अधिकारले कसरी सम्बोधन गर्छ ?

11.अन्तत: मधेश एक प्रदेशको निर्माण गर्ने । जसरी अहिले स्कट्ल्याण्ड बेलायतसँग र ताईवान चिनसँग छुट्टीन निहु खोज्छन त्यसैगरी मधेश टुक्राउन केन्द्रसँग निहु खोज्ने । बेलायत र चीनले देखाउने सैन्य त्राश नेपालको केन्द्रसँग हुने छैन किन भने त्यो बेला एकातिर च्याउ सरी उम्रेका तराई बिद्रोहीसँग हतियार छ । अर्को तिर मधेश मै जनमत सङ्रह वा शान्ती पूर्ण आन्दोलन मार्फत प्रिथक राज्यको माग गरे भने के गर्ने ? तराई टुक्राएर अनिकाल ग्रस्त नेपालमा थप अनिकाल थपेर वा आफु अनुकुल चलाऊने । सके सिक्किम नसके भुटान बनाउने ।

Wednesday 22 April 2009

समाचार

केही समय अगाडि हेल्सिन्कीका मित्रहरुले हेल्सिन्कीमा आफुलाई डनको सज्ञा दिदै युट्युबमा भिडियो राखेपछी मैले पनि त्यसको बिरुद्धमा उनिहरु पक्राउ परेको भनेर आँफैले यो समाचार तयार गरेको थिए । प्रस्तुत छ समाचार मेरै स्वरमा ।

भिडियो हेर्न तल लिन्कमा छिर्नुहोला ।
http://www.youtube.com/watch?v=ic14k4FUAkM

Sunday 19 April 2009

भोका प्यासा लाशहरु

सुन्दर बिहानीको कल्पना गर्दा गर्दै
फिस्स उडेको मांसपिण्डका आशहरु
कल्पना कै भग्नावशेषले थिचेर
गतिहिन ढलिरहेका यि हुन
भोका प्यासा लाशहरु ।

बाचुन्जेल चिच्याएका भोका क्रन्दनमाथि
निर्लज्ज मुकदर्शक समाजहरु
मानविय सहायताको चाहना त्यागेर
इश्वर सामु लडेका यि हुन
भोका प्यासा लाशहरु ।

न्यानो कपडाको अभाव मै
सिरेटोले शरीर चुमेका मृत्‍यु अघीका दिनहरु
मृत्‍योपर्यन्त सुकिलो कात्रो मुनी
बाक्लो चिताको तापमा निदाएका यि हुन
भोका प्यासा लाशहरु ।

तिखो तिरस्कारबाट तृप्‍त
मुक्ती मार्ग खोजिरहेछ,बिर्सेंर भौतिक मोहहरु
मिथ्या शरीर आत्मसमर्पन गर्दै
ब्रम्हनालमा उधोमुन्टो तेर्सिएका यि हुन
भोका प्यासा लाशहरु ।